Het gebruik van een groothoek bij woningfotografie is fake, NIET WAAR.
Dagelijks krijg ik de sceptische vraag van huiseigenaren: “je gebruikt zeker een flinke groothoek?” Ik antwoord altijd volmondig JA. Maar ik leg ook altijd uit, dat dit helemaal niet fake is.
De vraag van de woningeigenaren is overigens niet onterecht, want op de woning website Funda zie je regelmatig foto’s van enorme woonkamers, die in werkelijkheid kleiner blijken te zijn.
Het onderstaande verhaal waarin ik het “fake” gebruik van een groothoek objectief probeer te ontkrachten, is een beetje technisch, maar ik probeer het zo simpel mogelijk uit te leggen.

Waar zit het probleem?
Groothoek heeft extreme perspectief werking!
Allereerst zit het probleem bij gebruik van een objectief in het feit dat je perspectief werking hebt. Vooral bij een groothoek speelt dat een grote rol. Perspectief werking is dat alles wat dicht bij het objectief zit, groot is en wat verder weg is kleiner wordt weergegeven. Vooral bij het fotograferen van gebouwen zie je dit duidelijk. Een hoog gebouw van onderaf fotograferen geeft een breed gebouw aan de onderkant en smal aan de bovenkant. In een woonkamer gebeurt in feite hetzelfde. De meubels op de voorgrond (maar ook de vloer) wordt groot weergegeven en de kamer verderop in het beeld wordt smaller. Kijk maar naar de onderstaande foto.
Ons oog doet in principe hetzelfde. Ons oog werkt precies hetzelfde als een objectief, maar onze hersenen corrigeren het perspectief tot een normale proportie. We zien minder sterk het perspectief dan het in werkelijkheid is. Daarbij komt nog, dat we twee ogen hebben, die samen één beeld vormen, dat regelen onze hersenen erg mooi. In feite hebben wij met onze ogen, twee niet-groothoek objectieven in onze schedel, die samen een flinke groothoek vormen. Omdat onze ogen wat uit elkaar staan, zien wij ook nog eens diepte.
Een foto kan natuurlijk geen werkelijke diepte hebben, dus moeten we met de manier van fotograferen, diepte visueel maken.

Welke hoek zien wij met onze ogen?
Elk afzonderlijk oog heef een ruime kijkhoek. Samen hebben de twee ogen met het beeld dat in onze hersenen over elkaar heen geprojecteerd worden, een kijkhoek die scherp ongeveer 47 graden is, maar in werkelijkheid zien we veel meer, veel breder.
Wanneer je je beide armen naar de zijkant strekt (iets naar voren), dan zie je – weliswaar vaag – je beide handen. Loop maar eens een woonkamer binnen. Je hebt meteen het hele overzicht over de gehele kamer. Je ziet de kamer volledig van wand tot wand, wel met een scherpe focus op een deel van het beeld.

Waarom lijkt het op een foto dan toch groter soms?
Dat heeft vooral te maken met het eerder genoemde feit, dat een objectief het perspectief niet opheft, iets dat onze hersenen wel doen als we in een ruimte kijken. Dus op de foto blijft het zo dat alles wat op de voorgrond is, breed wordt weergegeven en wat verder weg is in de ruimte, wordt smaller.
Als woningfotograaf wil je toch graag de hele ruimte laten zien. Een toekomstige koper wil nu eenmaal graag de ruimte in één keer zien en niet allemaal kleine stukjes van de ruimte. Daarom pakken we toch

Kun je dan als woningfotograaf alleen maar de ruimtes “fake” groter laten zien?
NEE dat hoeft niet.
Dat hoeft inderdaad niet. Als je een beetje bewust omgaat met het gebruik van je objectief, dan hoeft een ruimte niet persé uit verband gerukt te worden. Het helpt bijvoorbeeld al om wat meer diagonaal te fotograferen, niet vanuit het midden van de ruimte, maar vanuit de hoeken. Verder kun je er rekening mee houden dat je geen meubelstukken aan de rand van je beeld hebt, want daar worden ze juist zo sterk uit elkaar getrokken, wat een onnatuurlijk beeld geeft.
Ook is het handig om de hoeveelheid vloeroppervlakte en plafond in de juiste proportie aanwezig te laten zijn. Neem je een heel groot leeg vloeroppervlakte op de voorgrond, dan lijkt het ook onnatuurlijk.

IJ-home Woningfotografie en Video probeert een zo natuurgetrouw mogelijk beeld te geven. Als woningfotograaf heb ik er geen enkel belang bij om een woning groter te laten lijken dan deze in werkelijkheid is. Daar krijg je achteraf alleen maar gezeur over als toekomstige kopers op een bezichtiging komen. Maar wat ik als woningfotograaf wel graag wil, is de gehele ruimtes goed te laten zien en ook hoe de ruimtes met elkaar verbonden zijn.

Bij de onderstaande foto, zie onder de foto nog een keer de hoeken getekend van ons menselijk oog, van een groothoekobjectief van 15 millimeter en van ons totale blikveld.